Artykuły

Koszykówka

Sezon 1951/1952

W sezonie 1951/1952 występowali w  OWKS Bydgoszcz (Zawiszy): Z. Betlejewski, Pokora, Rutkowski, Dolegała. Drużyna grała w pomorskiej lidze wojewódzkiej w II grupie, mając za rywali: Kolejarz Toruń, Spójnię Włocławek, AZS Toruń oraz dwa grudziądzkie zespoły: Stal i Spójnię. OWKS zajął w rozgrywkach trzecie miejsce (5 punktów). Najlepszy okazał się Kolejarz Toruń - 9 punktów, wyprzedzając zespół ze swojego miasta - AZS.

Sezon 1955/1956

W sezonie 1955/1956 w CWKS (Zawiszy) grali: Zbigniew Dregier (17.07.1935), J. Wojnarowski, Zygmunt Weigt, Markowski, Skrzypczyński, Szalecki. Drużyna grała w Toruniu pod szyldem CWKS Toruń.Najpierw wojskowi występowali w A klasie. Po wygraniu tych rozgrywek awansowali do dalszych gier, chociaż mieli trudną przeprawę z włocławskim Zrywem, z którym przegrali na własnym parkiecie. Wyniki meczów w A klasie:

7 kolejka - 06.11.1955: CWKS (Zawisza) - Zryw Włocławek 58:59

Wojskowi zakwalifikowali do decydujących meczów o wejście do II ligi. Do ostatniego spotkania mieli szansę na awans, ale wówczas niespodziewanie ulegli Górnikowi Wałbrzych. Wyniki meczów:

08.04.1956: CWKS (Zawisza) - AZS Białystok 101:44 (44:20) Markowski 25, Skrzypczyński 15, Zbigniew Dregier 13 - Jędrzejczak 15, Stocki 12

15.04.1956: CWKS (Zawisza) - Garbarnia Kraków 58:43 (32:22) Markowski 17, Zygmunt Weigt 11 - Helak 13, L. Tarnawski 11

22.04.1956: CWKS (Zawisza) - Górnik Wałbrzych 53:58 (27:31) Skrzypczyński 15, Zbigniew Dregier 11 - Jerzy Sterenga 31, Henryk Popielewski 13

Sezon 1957/1958 - II liga

03.11.1957, Toruń: Zawisza - AZS AWF Warszawa 52:40 (21:19) Krzysztof Franciszok 14? -

Sezon 1958/1959

W sezonie 1958/1959 występowali w Zawiszy: Zygmunt Weigt, Franciszek Meszko, Ryszard Mogiełka, Paweł Saktura, Gruca, R. Przyjemski, Jankowski. Trener: Henryk Pietrzak. Kierownik sekcji: kpt. Józef Karniewicz. Z tego sezonu to nie są wszyscy zawodnicy. Mecze rundy rewanżowej drużyna Zawiszy rozgrywała w nowo oddanej do użytku sali przy Al. 1 Maja 147.

II liga:

30.11.1958: Zawisza - Kolejarz Łódź 70:79 (31:34, 65:65) Gruca 19, Meszko 16, Przyjemski 10 - Kaczmarow 24, Sikora 15

ostatni mecz 15.03.1959: Zawisza - AZS AWF Warszawa 76:67 (31:28)

Sezon 1959/1960

W sezonie 1959/1960 w Zawiszy grali: Janusz Sarbinowski, Zygmunt Weigt, Franciszek Meszko, Roman Zamiara, Bernard Ciszewski, Paweł Saktura, Czekajło, Ryszard Mogiełka, E. Gostomski i Szor. Trener: Henryk Pietrzak.

Na zdjęciu obok od lewej: Sarbinowski, Weigt, Cisewski, Gostomski i Czekajło.

12 października 1959 r. z okazji 15 rocznicy LWP odbył się pierwszy w tym sezonie mecz międzynarodowy na Pomorzu. Zawisza podejmował wicemistrza Czechosłowacji Slovana Bratysława. Gospodarze przegrali 58:82 (26:37). Najskuteczniejszym w szeregach wojskowych był zdobywca 25 punktów - Sarbinowski. Dla Slovana 22 punkty uzyskał Horniak.

Mecz towarzyski - 22.01.1960, hala WKS Zawisza: Zawisza - Spartak Płowdiw 64:63 (30:26)

Gości zapowiadano jako wicemistrza kraju, a okazali się wiceliderem... II ligi. Posiadali jednak w swoich szeregach reprezentanta Bułgarii - Nejczewa. Reporter ,,Żołnierza Polski Ludowej" tak ocenił spotkanie: ,,W sumie nie był to nadzwyczajny popis koszykówki. Tym niemniej zwycięstwo naszej drużyny, odniesione zasłużenie po ciężkiej walce, ma swoją korzystną wymowę. Pozwala optymistycznie ocenić dalsze postępy drużyny bydgoskiej przed rewanżową rundą walk o II-ligowe punkty". Zdaniem sprawozdawcy słabo zaprezentowali się sędziowie. Arbiter z Bułgarii jednostronnie oceniał wydarzenia podkoszowe. Takimi decyzjami doprowadzał do tego, że polski sędzia z Gdańska za często używał gwizdka. Dobrze, że zła praca prowadzących mecz nie wypaczyła wyniku i nie miała w sumie wpływu na postawę zawodników.

II liga:

Kolejarz Łódź - Zawisza

Zawisza - Start Lublin

21.02.1960: Zawisza - Społem Łódź 69:48 (29:13)

28.02.1960: Górnik Zabrze - Zawisza 57:59 (32:27)

06.03.1960: Zawisza - Legia II Warszawa 72:41 (35:25)

Lublinianka Lublin - Zawisza

AZS AWF Warszawa - Zawisza

Sezon 1960/1961

W sezonie 1959/1960 w Zawiszy grali: Janusz Sarbinowski, Zygmunt Weigt, E. Gostomski, Cisewski, Czekajło, Roman Zamiara, Ryszard Mogiełka, Górski, Nowakowski. Trener: Henryk Pietrzak.

II liga Północna Grupa Ośrodkowa, pierwsza runda:

Bałtyk Koszalin - Zawisza 50:69 (29:29)

AZS Szczecin - Zawisza 62:73 (27:27)

Runda rewanżowa:

21.01.1961: Zawisza - Bałtyk Koszalin 75:47 (24:23)

22.01.1961: Zawisza - AZS Szczecin 77:69 (37:31)

28.01.1961: Spójnia Gdańsk - Zawisza 62:60

29.01.1961: AZS Gdańsk - Zawisza 66:57

04.02.1061: Noteć Inowrocław (Mątwy) - Zawisza

04.03.1961: Zawisza - Flota Gdynia 91:61

05.03.1961: Zawisza - Start Gdynia 87:67

Zajmując pierwsze miejsce koszykarze Zawiszy zakwalifikowali się do rozgrywek o awans do ekstraklasy.

Turniej półfinałowy o wejście do I ligi - 24-26.03.1961 - hala WKS Zawisza w Bydgoszczy:

24.03.1961: Olimpia Poznań - Cracovia 81:49

24.03.1961: Zawisza - Lublinianka Lublin 76:54 (28:25)

25.03.1961: Cracovia - Lublinianka Lublin 69:55 (35:18)

25.03.1961: Zawisza - Olimpia Poznań 82:62 (43:34)

26.03.1961: Olimpia Poznań - Lublinianka Lublin 71:69 (23:25, 54:54, 60:60)

26.03.1961: Zawisza - Cracovia 66:74 (31:41)

Zawisza i Olimpia Poznań wywalczyły awans do finałowych rozgrywek o wejście do I ligi.

Na zdjęciu obok mecz Zawisza - Cracovia. Do kosza rzucił Cisewski (pierwszy z lewej).

Tabela:

Mecze finałowe o wejście do I ligi:

09.04.1961: Zawisza - Start Lublin 53:64 (22:32)

23.04.1961: Gwardia Wrocław - Zawisza

30.04.1961: Zawisza- Olimpia Poznań 73:66 (37:30)

07.05.1961: Start Lublin - Zawisza

?21.05.1961: Zawisza - Gwardia Wrocław

?28.05.1961: Olimpia Poznań - Zawisza

Sezon 1961/1962

II liga Gdańska Grupa Ośrodkowa, pierwsza runda:

18.11.1961: Zawisza - Bałtyk Koszalin 82:46

19.11.1961: Zawisza - Star Gdynia 71:49

Runda rewanżowa

02.12.1961 (godz. 17:00), sala WKS Zawisza, ul. Gdańska 147: Zawisza - Ogniwo Szczecin

03.12.1961 (godz. 18:00), sala WKS Zawisza, ul. Gdańska 147: Zawisza - AZS Szczecin

Boks

♦ Boks

- Mistrz Polski: 1953 Leszek Leiss - waga lekkośrednia

Leszek Leiss (ur. 18.11.1932 - Grudziądz). Zawodnik klubów: Spójnia Grudziądz, Spójnia Bydgoszcz, OWKS Bydgoszcz i Stal Grudziądz. Pierwszy mistrz Polski w historii Zawiszy (1953 - Poznań). ,,Przegląd Sportowy" o jego walce eliminacyjnej napisał: ,,W lekkośredniej dobrze wypadł Leiss z Bydgoszczy, który zmężniał i nabrał szybkości. Wypunktował on Prażmowskiego ze Szczecina". W ćwierćfinale bez problemów pokonał Losiaka (Zielona Góra). W półfinale rywalem Leissa był niespełna 19-letni wtedy, przyszły wicemistrz olimpijski, dwukrotny brązowy medalista igrzysk i czterokrotny mistrz Europy - Zbigniew Pietrzykowski (BBTS Bielsko-Biała). Zawodnik wojskowych wygrał, ponieważ był szybszy i lepiej rozwiązał walkę taktycznie. W decydującym o tytule pojedynku, pięściarz Zawiszy zmierzył się z W. Karpińskim (Polonia Warszawa). Leiss był lepiej technicznie wyszkolonym zawodnikiem, ale rywal braki nadrabiał ambicją i był trudnym przeciwnikiem. Bokser ze stolicy nieustannie parł do przodu i dążył do zadawania mocnych ciosów z prawej. Obaj pięściarze nie wytrzymali trudów walki kondycyjnie, a Leiss odniósł minimalną wygraną.  Mistrzem kraju został jeszcze w kategorii półciężkiej (1958). Czterokrotny brązowy medalista  Mistrzostw Polski (1954 - waga średnia, 1955, 1956 i 1959 - waga półciężka). Był najlepszym zawodnikiem w kraju wśród juniorów (1950 - kat. lekka).

Dotychczas wiele źródeł mylnie uznawało za pierwszego mistrza w historii Zawiszy Leona Kankowskiego. Piotr Osmólski: w ,,Leksykonie boksu", wydanym w 1989 r.,  przypisał w 1953 r. Leissowi przy tytule mistrza Polski klub OWKS Lublin! Natomiast w tej samej książce na stronie 86, w notce biograficznej jako klub wojskowy pięściarza wymienia CWKS Warszawa! W publikacji wydanej przez WKS Zawisza Bydgoszcz na 20-lecie klubu jako pierwszego mistrza Polski w boksie, z Zawiszy, wymienia się również błędnie Leona Kankowskiego. Publikacja okolicznościowa ,,50 lat sportu WKS Zawisza" uznała z kolei pierwszym krajowym  mistrzem z wojskowego klubu z Bydgoszczy Józefa Krużę (1952 - waga piórkowa, karykatura obok). Szkoda, że nie jest to prawdą, bo Zawisza miałby jeden tytuł mistrzowski więcej. Kruża w wymienionym czasie odbywał służbę wojskową, jednak podczas mistrzostw reprezentował CWKS Warszawa. Zresztą doszło do paradoksalnej sytuacji, bowiem pięściarz występował w dwóch klubach (w OWKS Bydgoszcz też). Sprawa ta dotyczyła jeszcze innych pięściarzy. Zarówno Kruża, jak i inni tacy zawodnicy, nie byli ujmowani w rankingu okręgowego związku bokserskiego na Pomorzu. 

- Mistrz Polski: 1957 Leon Kankowski - waga lekkopółśrednia

Leon Kankowski (ur. 25.10.1935). Zawodnik klubów: Gedania Gdańsk, CWKS (Zawisza) Bydgoszcz, Bałtyk Gdynia, Polonia Gdańsk. Podczas krajowego czempionatu (1957), na ringu w Gdańsku, w ćwierćfinałowym pojedynku wygrał już w 1 rundzie przez techniczny nokaut z Klemczyńskim (Wrocław). W półfinale zwyciężył z C. Markiewiczem (Gdańsk). W finałowej walce pokonał 31 marca reprezentanta Gwardii Łódź Zygmunta Konarzewskiego. Reprezentant wojskowych sprawiał rywalowi sporo kłopotów, bo jego atutem była odwrotna pozycja. Rozstrzygająca był druga runda, w której lewe proste ciosy Kankowskiego, zapewniły mu wygraną dwoma punktami. W sumie minimalne zwycięstwo w pojedynku odniósł bydgoszczanin. Ponadto  Kankowski był wicemistrzem juniorów w kategorii koguciej (1952) i dwukrotnie wywalczył  brązowe medale w krajowej rywalizacji seniorów (1959 i 1963 w wadze lekkośredniej).

- Srebrne medale Mistrzostw Polski:

1955 Zbigniew Nowak - waga półśrednia

1956 Jan Walczak - waga lekka (karykatura obok).

Jan Walczak (ur. 1933). W 1963 roku z Astorią Bydgoszcz awansował do ekstraklasy. Na dzień 25 czerwca 1963 roku miał stoczonych aż 315 walk, z których 265 wygrał, 8 zremisował i 40 przegrał.

1957 Zbigniew Lewandowski - waga półśrednia

1957 Eliasz Bartosiewicz - waga lekkośrednia

1958 Zbigniew Lewandowski - waga półśrednia

1959 Brunon Bendig - waga musza

1960 Zygmunt Zawadzki - waga kogucia

1960 Józef Kiedrowski - waga lekkopółśrednia

Zbigniew Nowak był również zawodnikiem Brdy Bydgoszcz.  Na ringu w Krakowie (1955) został pierwszym w historii Zawiszy wicemistrzem Polski. W eliminacyjnej walce wygrał na punkty z Rojewskim (Warszawa). W ćwierćfinale pokonał w ten sam sposób Świsza (Poznań). W półfinale boksując niezwykle spokojnie zwyciężył J. Chmieleckiego (Gwardia Przemyśl). W decydującym pojedynku jego przeciwnikiem był utytułowany Leszek Drogosz (CWKS Warszawa), który wcześniej niezasłużenie pokonał 19-letniego B. Guzińskiego (Włókniarz Łódź). W wymienionej walce Drogosz po potężnym ciosie sierpowym rywala znalazł się na deskach.

- Brązowe medale Mistrzostw Polski:

1950 Alfred Paliński - waga średnia

1951 Zbigniew Cebulak - waga średnia

1953 Efrem Wylangowski - waga ciężka

1955 Jan Walczak - waga lekka

1957 Zbigniew Gugniewicz - waga ciężka

1958 Eliasz Bartosiewicz - waga lekkośrednia

1960 J. Kierzkowski - waga ciężka

Alfred Paliński (ur. 26.02.1928 - Chełmża, zmarł 2004 - Chełmża). Zawód: elektromonter. Wychowanek Legii Chełmża (od 1946 trenował pod opieką szkoleniowca Wiśniewskiego).  Ponadto reprezentował kluby: Zawisza Bydgoszcz, Unia Grudziądz. Na ringu w Gdańsku (1950) został pierwszym medalistą krajowych mistrzostw w boksie w historii Zawiszy. W walce eliminacyjnej bez problemów zwyciężył Ambroża (Szczecin). W ćwierćfinale zmierzył się z Wilczkiem (Warszawa). Pojedynek trwał krótko, ponieważ pod koniec pierwszej rundy rywal doznał pęknięcia łuku brwiowego i przegrał przez tko. W półfinale za przeciwnika miał  pięściarza miejscowej Gwardii - 24-letniego Bolesława Iwańskiego. Walka była nieciekawa. Iwański chciał pojedynek zakończyć przed czasem i polował na decydujący cios. Paliński próbował punktować, ale był raczej w defensywie. Minimalną wygraną odniósł gdańszczanin, który w trzecim starciu zdecydowanie opadł z sił. Paliński dwa lata wcześniej również stanął na podium krajowego czempionatu, zajmując też trzecią lokatę. Dwukrotny mistrz Polski juniorów (1946 i 1947). Brązowy medalista Mistrzostw Europy w Mediolanie (1951 - w kategorii lekkośredniej). Po zakończeniu występów w ringu był trenerem.

- Brązowy medal Mistrzostw Europy: Zygmunt Zawadzki - w. kogucia (1959 - Lucerna, Szwajcaria)

Zygmunt Zawadzki (ur. 12.04.1936). Kluby: Stal Chełmno (do 1953), Zawisza Bydgoszcz. Pięściarz w kategoriach: muszej, koguciej i piórkowej. Na Mistrzostwach Europy (1959) zwyciężył kolejno z: Johnnym Dunne (Anglia), Józsefem Nagym (Węgry), w ćwierćfinale z Robertem Büchnerem (NRD), a w półfinale uległ Horstowi Rascherowi (RFN).  W tej ostatniej walce został skrzywdzony przez sędziów., którzy wypunktowali wygraną rywala 3-2. Zawadzki powiedział dziennikarzowi ,,Przeglądu Sportowego": ,,Skrzywdzili mnie, ale nie robię tragedii. Żeby Pan wiedział jak mi było trudno boksować z taką poważną kontuzją łuku brwiowego. Każdy cios trafiający na kontuzjowane miejsce, odczuwałem jakby mi ktoś po ciele przejeżdżał rozpalonym żelazkiem". Wicemistrz Polski z 1960 r. w wadze koguciej i brązowy medalista krajowego czempionatu z 1961 roku (waga piórkowa) Trenował pod okiem szkoleniowca wojskowego klubu - Witolda Kaźmierczaka.  W 1960 r. (Poznań) triumfował w wadze koguciej w Turnieju Przedolimpijskim Polskiego Związku Bokserskiego i ,,Trybuny Ludu".  W bratobójczej walce klubowej pokonał innego reprezentanta Zawiszy - Brunona Bendiga, późniejszego brązowego medalistę IO w Rzymie!  W 1961 r. z drużyną Zawiszy wywalczył awans do bokserskiej ekstraklasy.  Mistrz Pomorza: 1952 - w. musza, 1954 - w. kogucia, 1960 - w. kogucia, 1963 - w. piórkowa. Mistrz Wojska Polskiego - w. kogucia (1962).  Najlepszy na liście pięściarzy w. koguciej w kraju (1957). Według klasyfikacji kapitana związkowego Bydgoskiego OZB - Bochańskiego najlepszy bokser okręgu wagi koguciej (1958). Odznaczony Medalem Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe. Wyróżniony Złotą Odznaką WKS Zawisza (1959). 8 razy walczył w reprezentacji narodowej w meczach międzypaństwowych (w latach 1957-60 odniósł 6 zwycięstw i poniósł 2 porażki).  W listopadzie 1958 r. w meczu z Węgrami we Wrocławiu przekonywująco zwyciężył dobrego Nagy'ego. Po zakończeniu występów w ringu, był długoletnim trenerem młodzieży w sekcji bokserskiej WKS Zawisza.

- Brązowy medal Igrzysk Olimpijskich 1960 (Rzym): - Brunon Bendig w wadze koguciej.